जीवनचरिचय पुस्तक संकल्पना: कलाश्री श्री.सुभाष सदाशिव शिंदे, कलाशिक्षक, स्काऊट मास्टर : जीवन परिचय....

.

बालपण:

सांगली जिल्ह्यातील मिरज तालुक्यातील बुधगाव हे माझं गाव माझा जन्म याच गावी झाला. घरीची परिस्थिती बेताची होती. चार बहिणी आणि मी,आजी आई, वडील असे आठजण वडील फक्त काम करणार आई जनावरे सांभाळून सर्व कामकाज करीत असे आम्ही पाच भावंड शाळेमध्ये जात असे त्यामुळे या सर्वांचे विविध समस्या आर्थिक बाजू कमी पडायची वडील बाजूला होते त्यांना हा सर्व खर्च कसातरी करावा लागत असेल आम्हाला सर्व एकही असे काही वेळेला जेवणाची वांदे व्हायचे माझी आई उष्ण पासून करून हा संसार करत चालत होती आम्ही पण भावंड शिक्षणामध्ये अग्रेसर होतो अधिक लेखन वाचन विविध पुस्तकांना मिळत असल पण आम्ही आमच्या वडिलांना कधी सांगितलं नाही आम्ही आमच्या मित्राकडून पुस्तके वह्या मागून घ्यायचे माझ्या मोठ्या दोन बहिणी खूप हुशार होत्या शाळेमध्ये प्रत्येक विभागामध्ये स्पर्धा नृत्य गायन वादन यामध्ये सहभागी व्हायचे पण माझ्या बहिणींना नृत्यासाठी लागणारे साडेआठ डेपरी मिळायचे नाहीत तेव्हा मला खूप वाईट वाटले आमच्या भावावर भावंडाकडे कौशल्य आहे पण विविध साहित्याची कमतरता असायची माझ्या वडिलांना हार्मोनियम वादन छंद होता ते स्वतः उत्कृष्ट हार्मोनियम वाद वादन करीत असे आणि गायन सुद्धा करत असे त्यामुळे मी सुद्धा त्यांच्याबरोबर भजनात जात असे परिणाम मध्ये अभंग गवळण किंवा शुभविभजनामध्ये विविध विषयावर सोंग घेऊन सुंगी भजनामध्ये काम करीत असे आमच्या घरामध्ये धार्मिक वाटाऊन असल्यामुळे आम्हाला विविध हरिपाठ म्हणजे भजन म्हणणे असे छंद आम्हाला लहानपणी लागले वडील दिवसभर कष्ट करायचे आणि रात्रभर भजन करायचे हे बघून मला त्यांचे आश्चर्य वाटायचे इतके कष्ट करून सुद्धा भजन करणे हे त्यांनी कधी सोडले नाही सुंदर आवाजात अभंग गवळण गात असे माझ्या वडिलांना बेसूर गायन आवडायचे नाहीत काही वेळा मला बघ आवडायची खवळायचे सुरात गाळ माहिती भजन म्हणून घोष मला माझ्या वडिलांचा मला राग येईल पण आज मला कळतंय जीवनामध्ये सर्व गोष्टी शास्त्रशुद्ध असाव्यात. 

मला चित्रकलेची आवड होती मी सारखी चित्र काढायची आणि रेखाटन करे पण माझ्या बहिणींना ही गोष्ट आवडत नसेल त्यांना वाटे अभ्यास खूप करावा आणि त्याने सायन्स कॉमर्स किंवा आर्ट्स यामध्ये जावं असं त्यांन वाटे येता चौथीला ठेवलं होतं की मला कला शिक्षक व्हायचं आहे आणि मी कला शिक्षिकाच होणार त्यावेळी समाजामध्ये चित्रकला विषयाला दुय्यम स्थान वाटत असेल पण मी जिद्द केली होती मी चित्रकलेचा अभ्यास करणार आणि कला शिक्षक होणार माझ्या या कलेला सर्वांची संमती नव्हतपण मी जिद्द माझी होती ती आपण कलाशिक्षक व्हायचे हे धैर्य मनात बाळगून मी कलेचा अभ्यास करीत होतो मी अभ्यासासाठी मित्राच्या खोलीवर जात असते तेव्हा मी कलेचा अभ्यास व इतर अभ्यास करीत असेल चित्रकलेसाठी लागणारे साहित्य लिहिण्यासाठी पैसे नव्हते सर घरी साहित्य मागितले तर ते देणार नाहीत कारण त्यांना त्यांना विविध विषयाचा अभ्यास करायचा होता त्यामुळे मी वर्गामध्ये चित्रकलेमध्ये मीच एक विद्यार्थी चांगला होतो आमच्या वर्गामध्ये 30 विद्यार्थी होते मी सर्व मुलांना सांगितले तुमची चित्र मी काढून देतो तुम्ही मला एक ड्रॉइंग कागद दोन खडू मला द्या हे सांगितल्यानंतर बरेचस विद्यार्थी बरेचस विद्यार्थी या संकल्पनेल तयार झाले मग शाळा सुटली सर्वांची कागद गोळा करणार त्यांनी दिलेले रंग एका बॉक्स मध्ये ठेवणार आणि दुसऱ्या दिवशी त्यांना सर्व चित्रे काढून द्यायचं असं ठरलं पण प्रश्न आला माझ्या घरी चित्र काढता येत नाहीत मग काय करायचं मित्राच्या घरी पण तुझी आई रागवायची रंगाने घर घाण होतं मग मी काय आयडिया काढली आमच्या शेजारी एक मंदिर होतं पुजारीले सांगितलं मी देवळात बसून चित्र काढणार आहे तुम्ही मला जागा देणार का त्यावेळी तू पुजारी म्हणला चित्र काढ पण कचरा करायचा नाही घाण करायची नाही मी तयार झालो अशा तऱ्हेने माझ्या कलेचा अभ्यास सुरू झाला काही वेळेला रंग साहित्य पाहिजे म्हणून कागदी पिशव्या तयार करून विविध दुकानांमध्ये विकून मी पैसे मिळू लागलो आणि कलेची साधना ही सुरू होती देवळा चित्र काढताना देवळामध्ये एक ब्लॅक काळा रंगाचा एक फळा होता त्या पायाकडे बघून मला एक कल्पना सुचली हनुमान मंदिरामध्ये प्रत्येक शनिवारी भक्तजन जास्त प्रमाणात येत असतात मग त्या फळ्यावर मी चित्रे काढली तर काय होईल रामायण किंवा हनुमंताची ही संकल्पना माझ्या मनात आल्यानंतर मी तिथल्या पुजारीला सांगितले पुजारी म्हणला चित्र काढून काय करणार नाही मी तुला चित्र काढून घेणार नाही मग त्याला मी आयडिया सांगितले बघून काही लोक एक पैसा दोन पैसा टाकतील त्या पैशातून मला चित्रकलेसाठी लागणारे साहित्य घ्यायचा आहे मी चित्रकार होणार आहे हे ऐकल्यानंतर पुजारी म्हणला पाच चित्र काढ चित्रपट मी तुला काय म्हणणार नाही शनिवारी सकाळीच मी एक चित्र काढलं आणि संध्याकाळी पर्यंत एका कडेला जब बसलो होतो लोक दर्शन घेणार आणि फळ्यावर काढलेले रेखाटन बघून वा छान सुंदर चित्र आहे असे म्हणायचे पुजारील विचारायचे हे चित्र कुणी काढले पुजारी म्हणायचं पेटी मस्त आहे ना त्याच्या मुलांनो हे चित्र काढले काहीजण बक्षीस म्हणून 500 दहा पैसे टाकायचे अशा तऱ्हेने संध्याकाळी पर्यंत त्यावेळी पाच ते पंधरा व्ह व्हायचे मी संध्याकाळी आल्यानंतर पुजारी मला ही घे तुझी आज पंधरा रुपये झाले चित्राचे मी काय करणार त्यातली दह रुपये आणि पाच रुपये पुजारी देणार तेव्हा पुजारी पुजारी म्हणणं बाळा तुला कधीच तुझ्याकडे चे पैसे आहेत हनुमंताने तुला हे बक्षीस दिले तू चित्रकार हो म्हणजे झालं खरं हा प्रसंग आठवताना माझ्या मनात अनेक प्रसंग उभे राहतात माझी जिद्द आणि विविध संकल्पना माझ्या मनात होत्या मी इयत्ता पहिली ते चथीपर्यंत चित्रकलेमध्ये पहिला क्रमांक सोडला नाही शिवाय शाळेमध्ये असणाऱ्या भिंती रेखाटन माहिती याचे लेखन मी करत असेल पुढे माध्यमिक इयत्ता पाचवीसाठी मी बुधगाव हायस्कूल बुधगाव मध्ये प्रवेश घेणार होतो मला खूप आनंद वाटत होता कारण पाचवीपासून आपल्याला कलाशिक्षक मिळणार आणि तो चित्रकला विषय शिकवणार मी प्रवेश घेतल्यानंतर पहिल्या दिवशी इंग्रजी हिंदी मराठी शिक्षक येत होते परिचय करून देत होते पण मला त्यामध्ये रस वाटत होता चौथा तास चित्रकलेचा आहे असं म्हणल्याबरोबर मला खूप आनंद झाला मी चित्रे शिक्षक चित्रकलेचे शिक्षक आल्याबरोबर गुड मॉर्निंग म्हणण्याआधीच मी उंच उडी मारली आनंदाने पण खलाशी शिक्षक स्वामी सरांना वाटलं हा असा मुलगा आहे त्यांनी मला जवळ बोलावलं आणि एकच गालावरी थापड मारली मुलं हसू लागली पण मला आनंद वाटत होता कारण कला शिक्षकाचा हात माझ्या चेहऱ्यावर पडला त्यांचा आशीर्वाद मला मिळाला म्हणून मला असं वाटलं सर शिकवत होते पुढे पुढे सरांच्या आणि माझी मैत्री छान झाली त्यांनी ओळखलं या मुलांनो उडी मारली ती आनंदाने तेव्हापासून सरांचा आणि माझं मैत्री जमली सर मला विविध स्पर्धेला पाठवत असत आणि मी त्या स्पर्धेमध्ये सहभागी व्हायचा हस्तकला चित्रकला याविषयी आमच्या शाळेमध्ये भरपूर उपक्रम व्हायचे माझं सर्व लक्ष चित्रकला कला यावर असायचे